آیا نشانه های رژیم غذایی نادرست را می دانید؟

امروزه با پیشرفت های علمی در زمینه ی بهداشت و سلامت، اهمیت تغذیه سالم بر کسی پوشیده نیست. اگر در گذشته ی نه چندان دور افراد با چاقی یا لاغری مفرط؛ رژیم غذایی خاصی را رعایت می کردند، حالا افراد برای داشتن بدنی سالم به برنامه ی غذایی خود توجه می کنند.
فقدان دانش علمی در زمینه ی تغذیه، یا مشاوره با افراد فاقد صلاحیت، منجر به متداول شدن رژیم غذایی نادرست در برخی از افراد شده است. برنامه ی غذایی نامناسب می تواند عوارض کوتاه یا بلند مدتی را موجب شود. به همین دلیل قصد داریم در این مطلب شما را با نشانه ها و عوارض رژیم غذایی نادرست آشنا کنیم.

از کجا بفهمیم رژیم غذایی نادرستی داریم

اگر بر اساس توصیه های اینترنت، دوستان و یا پزشکان غیر متخصص در حوزه ی تغذیه از رژیم غذایی نادرستی تبعیت می کنید؛ احتمالا تا مدتی متوجه نخواهید شد جایی از کار اشتباه است. اما به زودی بدن شما با نشانه هایی شروع به صحبت خواهد کرد. برای فهم عوارض رژیم غذایی نادرست، شناخت زبان بدن تان بسیار ضروری ست.

گاهی این نشانه ها رژیم غذایی نادرست بیرونی ست، و تنها با نگاه دقیق در آینه از آن آگاه خواهید شد. و گاهی این نشانه ها درونی هستند و به شکل بدکاری های جزئی یا شدید خود را نمایان می سازند.

عوارض رژیم غذایی نادرست ابتدا خود را در مشکلات گوارشی نظیر نفخ، حالت تهوع، بوی بد دهان، یبوست و یا اسهال نشان می دهد. و گاهی بدن شما برای هضم مواد غیرضروری و ناسالم فشار بیشتری را متحمل می شود. در نتیجه می توان گفت احساس سستی، خستگی، سنگینی، خواب آلودگی و به اصطلاح بی جانی از دیگر عوارض رژیم غذایی نادرست می باشند.

تنفس بد بو

بوی دهان اطلاعات زیادی در مورد وضعیت سلامتی مان به ما می دهد. این بو اغلب به دلیل فرآیند متابولیکی کتوز ایجاد می شود. برای درک اهمیت کتوز در شناسایی رژیم غذایی نادرست، ابتدا باید به مکانیزم عمل گلوکز بپردازیم.

منبع اصلی تامین انرژی بدن سوخت گلوکز است. منبع اصلی گلوکز مواد قندی و نشاسته ای محسوب می شوند. گلوکز می تواند خیلی سریع در بدن سوخته و به انرژی تبدیل شود. یا می تواند در کبد و عضلات با تغییر اندکی در ساختار به گلیکوژن تبدیل و ذخیره گردد.

حال فرض کنیم برای سوخت رسانی به بدن، گلوکز به اندازه ی کافی تامین نمی شود، عملکرد بدن چه تغییری می کند؟ در این حالت بدن شروع می کند به سوزاندن ذخایر چربی. در نتیجه تجمعی از اسیدهایی به نام کتون شکل می گیرد. به کل این فرآیند کتوز گفته می شود.

کتون و فرآیند کتوز در نتیجه ی رژیم غذایی نادرست، می تواند منجر به بوی بد دهان شما شود.

برای مقابله با بوی بد دهان چه کار کنیم؟

اولین کاری که باید انجام بدهیم ترک رژیم غذایی نادرست است. غذا نخوردن طولانی مدت را ترک کنیم و مقدار مناسبی از کربوهیدرات ها که منابع اصلی تامین گلوکزند را در برنامه ی غذایی خود بگنجانیم.

کربوهیدرات های سالم عبارتند از میوه و سبزیجات، غلات، حبوبات، دانه هایی مانند گردو و پسته. مصرف این غذاها تا حد زیادی می تواند به بهبود رژیم غذایی شما کمک کند.

خوردن میزان مناسب غذا، زیاد گرسنه نماندن و نیز برنامه ی غذایی منظم تا حد زیادی می تواند عوارض رژیم غذایی نادرست را کاهش دهد.

نازک شدن موها

شما هم حتما توصیه هایی مبنی بر خوردن مواد مغذی برای تقویت موها را شنیدید. این توصیه ها بی ربط یه نظر نمی رسند. ضعیف شدن موها مانند بوی بد دهان از عوارض تغذیه نادرست می باشند.

بدن برای تقویت رشد موها به مقداری متناسبی مواد مغذی، مانند پروتئین ها، امگا ۳، ویتامین A و آهن نیاز دارد. بدیهی است تغذیه نادرست که از نظر مواد فوق فقیر است، می تواند موی شما را ضعیف کند. برای آشنایی بیشتر با ویتامین ها به لینک مربوطه مراجعه کنید.

الیاف مو از مواد پروتئینی تشکیل شده، چنانچه پروتئین به اندازه ی کافی مصرف نکنید، بدن ترجیح می دهد برای مدیریت سلامت ارگان های ضروری تر، رسیدن پروتئین به فولیکول های مو را کم و یا متوقف کند.

آهن نیز برای رشد سالم موها بسیار ضروری ست چرا که اکسیژن مورد نیاز فولیکول های مو را تامین می کند. رژیم غذایی نادرست و فقر آهن منجر به کاهش تعداد گلبول های قرمز در سطح خون می شود، در نتیجه منجر به کاهش انتقال اکسیژن و مواد مغذی به فولیکول های مو خواهد شد. در نهایت شما با ریزش غیر عادی و کندی بیش از حد رشد موها مواجه می شوید.

رژیم غذایی مناسب برای رشد موها

از خوردن مواد غذایی فرآوری شده پرهیز کنید. زیرا حجم زیادی غذا با خاصیت کم مصرف کرده اید. هرگز کمتر از میزان مورد نیاز بدن تان غذا میل نکنید. حتا اگر رژیم لاغری می گیرد، حواستان به توازن مواد مغذی مورد نیاز بدن باشد.

برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن از گوشت بدون چربی، لبنیات، تخم مرغ، حبوبات، دانه های خوراکی و ماهی استفاده کنید. همچنین می توانید به میزان کمتری گوشت قرمز را برای تامین آهن مورد نیاز بدنتان در برنامه ی غذایی تان قرار دهید. اگر گیاه خوار هستید از غذاهای جایگزین گوشت قرمز استفاده کنید

مصرف سبزیجاتی مانند انواع کلم، کاهو، اسفناج و هویج در کنار غلاتی چون لوبیا و عدس را فراموش نکنید. همچین خوردن آجیل مانند تخمه ی کدو و آفتابگردان علاوه بر کمک به تندرستی تان رشد موهای شما را تقویت خواهد کرد.

یبوست

یبوست می تواند نشانه ی دو نوع رژیم غذایی نادرست باشد: عدم مصرف مواد حاوی فیبر به اندازه ی کافی و یا کم غذا خوردن. اما عامل سومی هم در میان است؛ کم آبی. در واقع بدن شما از طریق یبوست، به شما نشان می دهد که بدن تان به آب بیشتری نیاز دارد.

حرکات منظم در روده به میزان زیادی به وجود فیبر و آب وابسته است. به عبارت دیگر فیبر باعث جذب آب می شود. پس اگر به میزان کافی آب مصرف کنید؛ راحت تر مدفوع خواهید کرد.

برای مقابله با رژیم غذایی نادرست که مشکلات گوارشی برای شما ایجاد کرده؛ در اولین قدم میزان آب مصرفی خود را افزایش دهید و به سطح استاندار برسانید، برای افراد با قد و وزن متوسط حداکثر ۸ لیوان در روز کافی به نظر می رسد.

در کنار مصرف به اندازه ی آب، فیبر مورد نیاز بدن را با مصرف میوه و سبزیجات تازه، غلات کاملی مانند لوبیا، دانه های آجیلی و نیز میوه های خشک تامین کنید. در این صورت دیگر مشکلاتی نظیر یبوست را تجربه نخواهید کرد.

کمبود انرژی و احساس خستگی

رایج ترین عوارض رژیم غذایی نادرست، احساس خستگی و سستی است. رژیم های غذایی سرشار از مواد قندی مانند انواع شیرینی ها، شربت ها، نوشابه و هر نوع قند مصنوعی دیگر می تواند بدن را کرخت و سست نماید.

دلیل این امر تجزیه سریع کربوهیدرات های ساده در بدن است، که موجب بالا رفتن قند در خون می شود. در نتیجه شما احساس کمبود انرژی می کنید. اتفاق بدتر زمانی رخ می دهد که شما برای جبران خستگی به شکر بیشتری روی می آورید، در نتیجه خسته تر خواهید شد.

بهترین راه کار برای مقابله با این وضعیت مصرف کم قندهای مصنوعی و مصرف بیشتر خوردنی هایی مانند موز، برنج قهوه ای ، آجیل، لوبیا و عدس می باشد.

سوالات متداول

تنها دلیل بوی بد دهان رژیم غذایی نادرست است؟

بوی بد دهان ممکن است در نتیجه ی تغذیه نادرست باشد. ضمنا می تواند به دلیل مصرف سیگار، قهوه و یا عدم رعایت بهداشت دهان و دندان رخ دهد. بیماران دیابت نوع ۱ نیز معمولا از بوی دهان خود گله می کنند.

آیا تغذیه نادرست روی عملکرد مغز تاثیر منفی می گذارد؟

بله. مشکلات عملکرد حافظه، عدم تمرکز، مشکلات شناختی از نتایج حاد تغذیه نادرست می باشند. به ویژه زمانی که مواد مغذی چون امگا ۳ به میزان کافی به سیستم عصبی نمی رسند.

زخم هایم دیر خوب می شوند، آیا این نشانه ی کمبود ویتامین است؟

یکی از نشانه های مهم تغذیه نادرست، دیر التیام پیدا کردن زخم ها می باشد. کمبود ویتامین و پروتئین ساخت کلاژن که در بهبودی و ترمیم پوست نقش اساسی دارد را با مشکل مواجه می کند. مصرف میوه و سبزیجات تازه علاوه بر بهبود زخم مانع از زود پیر شدن پوست خواهد شد.

برای پیشگیری از عوارض رژیم غذایی نادرست، بهترین کار مصرف متعادل همه ی خوراکی های طبیعی و سالمی ست که بدن برای تناسب و تندرستی به آن ها نیاز دارد. به همین دلیل به شما توصیه می کنیم برنامه ی غذایی مناسب را تنها از متخصصان تغذیه دریافت کنید.